Zgorzelec to wyjątkowa stacja kolejowa położona w Zgorzelcu, który znajduje się w województwie dolnośląskim w Polsce. Jest ona znana również pod nazwą Zgorzelec Ujazd.
W systemie klasyfikacji Polskich Kolei Państwowych (PKP) stacja ta kwalifikowana jest jako dworzec lokalny. Co więcej, jest to stacja graniczna, która umożliwia kontynuowanie podróży przez rzekę Nysę Łużycką w kierunku Görlitz.
Ruch pasażerski
Dworzec kolejowy w Zgorzelcu odgrywa istotną rolę w transporcie publicznym w regionie. Poniżej przedstawiono dane dotyczące ruchu pasażerskiego w ostatnich latach.
| Rok | Liczba pasażerów na dobę |
|---|---|
| 2017 | 1 400 |
| 2022 | 1 900 |
Modernizacja i elektryfikacja
W 2009 roku dokonano istotnych zmian na stacji, które były częścią większej modernizacji linii E 30. W ramach tych prac przebudowano perony, a także zainstalowano przeszklone wiaty. Dodatkowo, przeprowadzono wymianę torowiska, co znacząco poprawiło komfort podróży. Cała inwestycja kosztowała około 60 milionów złotych.
W listopadzie 2017 roku nastąpiło ważne wydarzenie w zakresie elektryfikacji. PKP PLK podpisało umowę na elektryfikację do linii kolejowej numer 278 oraz fragmentu linii kolejowej nr 274, który rozciąga się od stacji do granicy państwowej. W następstwie, w lutym 2018 roku zawarto umowę z przedsiębiorstwem Berger Bau Polska na modernizację dworca.
Równolegle, w wrześniu 2018 roku rozpoczęły się prace związane z elektryfikacją linii do Węglińca, które to działania zakończono 15 grudnia 2019 roku. Zbiegało się to z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy, co zdecydowanie zwiększyło funkcjonalność stacji.
W marcu 2021 roku ogłoszono przetarg na elektryfikację torów nr 6 i 8 znajdujących się w obrębie linii kolejowej nr 274. Prace nad tym projektem rozpoczęły się wiosną roku następnego, co stawia stację w favorablej pozycji do dalszego rozwoju i dostosowania jej do nowoczesnych standardów.
Połączenia
Stacja Zgorzelec, historycznie znacząca pod względem komunikacyjnym, do 1945 roku była zelektryfikowana napięciem 15 kV działającym na częstotliwości 16⅔ Hz, a także obsługiwała liczne połączenia pociągowe do takich miejsc jak Katowice, Kraków, Rzeszów, Kolonia, Frankfurt, Paryż, Moskwa, Madryt oraz do Warszawy i Monachium. Jednakże, jak pokazują dane z marca 2015 roku, linia E30 znacząco straciła na znaczeniu w międzynarodowym ruchu pasażerskim, co sprawiło, że obecnie stacja koncentruje się głównie na obsłudze lokalnego ruchu krajowego. W ciągu jednej doby odbywa się kilka par połączeń do pobliskiego Węglińca oraz Jeleniej Góry.
Warto przyjrzeć się szczegółom połączeń pasażerskich w okresie od 1950 do 2000 roku.
| Okres | Stacja docelowa | Liczba połączeń | Źródło |
|---|---|---|---|
| 1950/51 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra Zachodnia Legnica Wrocław Główny Katowice | 6 5 4 1 1 1 | – |
| 1956/57 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra | 7 6 3 | – |
| 1966/67 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra Legnica Wrocław Drezno Berlin Warszawa Kraków Paryż Frankfurt nad Menem Erfurt | 9 5 4 3 3 2 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1975/76 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra Drezno Legnica Wrocław Główny Katowice Lipsk Warszawa Kraków Berlin Zwickau Kolonia Monachium Frankfurt nad Menem Przemyśl Berlin Kłodzko Karpacz Plauen Eisenach | 10 7 5 5 3 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1980/81 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra Wrocław Lipsk Legnica Kraków Warszawa Katowice Aachen Karpacz Rzeszów Drezno Frankfurt nad Menem Paryż | 10 8 6 4 4 3 3 2 2 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1985/86 | Węgliniec Lubań Śląski Jelenia Góra Legnica Wrocław Główny Drezno Lipsk Katowice Warszawa Kraków Zwickau Kolonia Monachium Frankfurt nad Menem Rzeszów Berlin | 11 7 5 4 4 4 4 4 3 2 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1990/91 | Węgliniec Lubań Śląski Legnica Wrocław Główny Warszawa Drezno Lipsk Katowice Kraków Jelenia Góra Karl Marx Stadt Kolonia Monachium Frankfurt nad Menem Lublin Rzeszów | 13 7 6 6 5 4 3 3 2 2 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1992/93 | Węgliniec Legnica Wrocław Główny Drezno Kraków Warszawa Lubań Śląski Lipsk Monachium Frankfurt nad Menem Berno Genewa Madryt Moskwa | 12 10 9 4 3 2 2 1 1 1 1 1 1 1 | – |
| 1996/97 | Węgliniec Legnica Wrocław Drezno Lubań Śląski Warszawa Kraków Moskwa Frankfurt nad Menem | 8 3 3 3 2 2 2 1 1 | – |
| 1999/2000 | Węgliniec Legnica Wrocław Drezno Lubań Śląski Warszawa Kraków Frankfurt nad Menem | 8 3 3 3 2 2 2 1 | – |
Według rozkładu jazdy obowiązującego od 13 marca 2016 roku, pociągi z stacji Zgorzelec regularnie kursują do Węglińca, Lubań Śląski, Jeleniej Góry, a także do Görlitz oraz Drezna. Na trasie Zgorzelec-Węgliniec dostępne są pociągi, które są skomunikowane z połączeniami linii Węgliniec – Wrocław Główny. Obecnie połączenia z i do stacji Zgorzelec operują przede wszystkim Koleje Dolnośląskie oraz w niewielkim zakresie Polregio. Interesującą informacją jest, że połączenia z Niemcami są realizowane w ramach współpracy KD z niemiecką spółką Die Länderbahn.
Infrastruktura
Linie kolejowe
W obrębie stacji kolejowej w Zgorzelcu znajdują się istotne szlaki komunikacyjne. Poniżej przedstawiono wybrane trasy, które obsługiwane są z tej stacji:
- linia kolejowa nr 274,
- linia kolejowa nr 278.
Perony
Stacja dysponuje czterema peronami, które mają różne przeznaczenia oraz stany użytkowania. Szczegóły dotyczące poszczególnych peronów zostały zestawione w tabeli poniżej:
| Opis | Peron 1 | Peron 2 | Peron 3 | Peron 4 |
|---|---|---|---|---|
| Kierunek | Görlitz | Legnica | Görlitz | Jelenia Góra |
| Stan | Używany | Używany | Używany | Awaryjny |
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty związane z transportem i komunikacją":
Lądowisko Zgorzelec-Szpital | Zgorzelec Miasto | Most staromiejski Zgorzelec-GörlitzOceń: Zgorzelec (stacja kolejowa)