Parafia Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny, usytuowana w Zgorzelcu, stanowi przykład aktywności prawosławnej w regionie. Od momentu swojego powstania w 2002 roku, parafia umiejętnie integrowała się w życie lokalnej społeczności religijnej.
W ramach działań parafialnych na terenie tej jednostki funkcjonuje jedna cerkiew, która jest centralnym miejscem kultu dla wiernych.
- cerkiew Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny w Zgorzelcu – cerkiew parafialna.
Historia
Pierwsze społeczności wyznawców prawosławia na terenach obecnego Zgorzelca i Görlitz miały swoje początki w XVII wieku. Byli to głównie greccy kupcy oraz emigranci z obszarów dawnego Bizancjum. Wynajmowali oni jedną z kaplic kościoła lokalnego, przekształcając ją w cerkiew pod wezwaniem św. Jerzego Zwycięzcy. Data dokładnego powstania tej cerkwi pozostaje nieznana.
W kolejnych latach, podczas I wojny światowej, w Zgorzelcu powstała nowa świątynia prawosławna. Niemieckie władze zaaranżowały internowanie greckiego IV Macedońsko-Trackiego Korpusu Armijnego, składającego się z sześciu tysięcy żołnierzy. Wśród tych internowanych obecni byli także kapelani wojskowi, którzy dla potrzeb duchowych zorganizowali cerkiew w jednym z baraków. Pozostałością po ich pobycie jest grecki cmentarz wojskowy w Görlitz, na którym znajduje się grób prawosławnego księdza Michailisa Dimitriosa.
W 1949 roku Zgorzelec został zasiedlony przez uchodźców greckich, którzy musieli opuścić swój kraj z powodu przegranej wojny domowej. Wśród przybyłych znajdowało się również dwóch duchownych, którzy podjęli współpracę z Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym. Jednym z nich był ks. Tsaldikas, który w 1955 roku uzyskał pozwolenie na odprawianie greckojęzycznych nabożeństw w cerkwi w Jeleniej Górze. Niestety, niepowodzenie spotkały starania o utworzenie parafii prawosławnej w Zgorzelcu.
Od końca lat 50. XX wieku miały miejsce powroty społeczności greckiej do ich ojczyzny; na początku XXI wieku liczba Greków w Zgorzelcu oraz Görlitz malała i nie przekraczała kilkudziesięciu osób. Dopiero wzmożone starania prawosławnej wspólnoty o pozwolenie na budowę cerkwi zaczęły przynosić rezultaty. W 2000 roku władze Zgorzelca przekazały działkę budowlaną (znajdującą się przy ulicy Lubańskiej) jeleniogórskiej parafii, co umożliwiło wzniesienie tymczasowej, drewnianej cerkwi. Wówczas opiekę duszpasterską nad wspólnotą sprawował ks. Bazyli Sawczuk.
W dniu 29 maja 2002 roku arcybiskup wrocławski i szczeciński Jeremiasz dokonał konsekracji cerkwi, a już 18 października tegoż roku erygowano w Zgorzelcu parafię pod wezwaniem Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny. Na proboszcza parafii został mianowany ks. Marek Bonifatiuk. W końcu 2003 roku zrealizowano wstępny remont cerkwi, aby poprawić stan obiektu. W tym czasie do świątyni dodano niewielki ikonostas, wykonany na lokalnych terenach.
W dniach od 15 do 17 lipca 2013 roku cerkiew została przesunięta w inne miejsce, co było związane z rozpoczęciem budowy większej, murowanej świątyni. Nowa cerkiew planowana jest jako dwukondygnacyjna; dolna część będzie patronowana przez świętego Jerzego, co ma upamiętniać wezwanie pierwszej świątyni prawosławnej w mieście. Na dzień powstania parafii liczba jej członków wynosiła zaledwie 10 osób, podczas gdy w lipcu 2013 roku wzrosła do 63. Wśród wiernych znajdują się Polacy, Grecy, Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini oraz Bułgarzy, osiedleni w powiecie zgorzeleckim i Görlitz.
Przypisy
- ks. Marek Bonifatiuk: Wmurowanie Kamienia Węgielnego w Zgorzelcu. cerkiew.pl, 29.05.2014 r. [dostęp 23.04.2021 r.]
- ks. Marek Bonifatiuk: Cerkiew w Zgorzelcu na nowym miejscu. cerkiew.pl, 25.07.2013 r. [dostęp 23.04.2021 r.]
- StefanS. Dudra StefanS., Kościół Prawosławny na ziemiach zachodnich i północnych Polski po II wojnie światowej, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2004 r., s. 84, ISBN 83-89712-37-7, OCLC 69311720.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Cerkiew Świętych Konstantyna i Heleny w Zgorzelcu | Kościół św. Jana Chrzciciela w Zgorzelcu | Kościół św. Bonifacego w ZgorzelcuOceń: Parafia Świętych Równych Apostołom Konstantyna i Heleny w Zgorzelcu